Laatst bijgewerkt: Juli 2025

Directeur van de OPN, de Organisatie van Vissers van Normandië
“De duurzaamheid van hulpbronnen hangt af van een doordachte en evenwichtige exploitatie van alle soorten in het ecosysteem en door een goede traceerbaarheid binnen de sector”
Manuel Evrard leidt de OPN, een organisatie die 235 ambachtelijke vissersvaartuigen verenigt, voornamelijk verdeeld tussen Granville en Honfleur. De OPN is geclassificeerd als een producentenorganisatie en opereert binnen het kader van het gemeenschappelijk visserijbeleid (GVB). De voornaamste doelstellingen van deze organisatie omvatten het beheer van de vangst en de marketing van de natuurlijke hulpbronnen die door haar leden worden geëxploiteerd. Een belangrijke uitdaging voor de OPN is om de jaarlijkse vangstquota, toegewezen door de Europese Commissie, zo optimaal mogelijk te verdelen over het jaar en de marktwaarde van hun producten te maximaliseren. Het OPN stelt dus vangstregels vast die beroepsvissers moeten respecteren. Deze regels omvatten vangstbeperkingen die per reis, per week of per maand gelden, alsook minimale afzetvolumes die zelfs strenger zijn dan de wettelijke vereisten. Bovendien wordt aanbevolen om niet te vissen op kwetsbare soorten, zoals de voshaai, blauwe haai, verschillende rogsoorten, en andere gelijkaardige soorten, ondanks het feit dat dit nog steeds toegestaan is volgens de bestaande regelgeving. De OPN komt ook tussen in de marketing van producten, door onder andere de juiste identificatie van soorten te bevorderen, harmoniserende handelsnormen aan te moedigen en door minimumprijzen voor haar leden vast te stellen, bedoeld om de prijzen te stabiliseren. Sinds enkele jaren vertrouwt de OPN op de vereniging Normandie Fraîcheur Mer (NFM) om zogenaamde «goede deals» vis te promoten. Dit zijn vissoorten die weinig bekend zijn en vaak ten onrechte als minder «nobel» worden beschouwd: steenbolk, rode poon, grijze zeebrasem, kongeraal…
Het doel is om consumenten meer bewust te maken van het belang van diversificatie en de druk te verminderen op bepaalde soorten die oververtegenwoordigd zijn in ons dieet en daarom zeer zwaar worden geëxploiteerd of gekweekt (kabeljauw, zalm, ...) “Om de overexploitatie van hoogwaardige soorten te vermijden, is het essentieel om de vraag te verspreiden over diverse soorten binnen het ecosysteem.” Deze visie van evenwichtige visserij geldt evenzeer voor diverse rogsoorten en kleine haaien die relatief overvloedig voorkomen in de wateren van Normandië (stekelrog, gevlekte rog, blonde rog, grootoogrog, hondshaai, gevlekte toonhaai, doornhaai, enz.). “We zijn ver verwijderd van de praktijken van het ontvinnen van haaien, die hebben geleid tot de afname van grote haaienpopulaties. De roggen en haaien die in Normandië worden gevangen, zijn kustsoorten, kleiner dan pelagische haaien en met een hoger voortplantingsvermogen. Ze worden op de Franse markt verhandeld voor de consumptie van hun vlees.” De OPN en haar aangesloten leden zijn zich bewust van de essentiële behoefte om de monitoring en supervisie van deze soorten te versterken. Hierdoor zetten ze zich momenteel in voor ambitieuze programma’s gericht op het verbeteren van het beheer van roggen- en haaienpopulaties:
Het OPN streeft naar een nauwkeurige traceerbaarheid van roggen en haaien in de hele sector. Omdat roggen en kusthaaien meestal op de markt worden gebracht onder de algemene naam «rog» of «rogvleugel» met soms nog het gebruik van de generieke wetenschappelijke naam «Raja spp.” voor roggen, of onder de naam «saumonette» voor haaien eens ze gefileerd zijn.
In de afgelopen tien jaar zijn aanzienlijke inspanningen ondernomen om de identificatie van soorten aan boord van vissersvaartuigen en op veilingen te optimaliseren. In samenwerking met NFM zijn er soortidentificatierasters en een OPN-compendium van marketingregels ontwikkeld. Deze instrumenten en aanpak beginnen nu positieve resultaten op te leveren.
Bovendien werd begin 2022 door OPN, NFM en Ethic Ocean een gids «Roggen en haaien in het Engels Kanaal» ontwikkeld en verspreid om:
- een inventaris te maken van de situatie van de roggen- en haaienbestanden in het Engels Kanaal, op basis van beschikbare wetenschappelijke gegevens;
- de actoren in de sector te sensibiliseren voor het belang van een betere traceerbaarheid zodat iedereen (handelaar en consument) weet welke soort hij koopt;
- consumptie te promoten van de meest voorkomende soorten, en zo de meest kwetsbare soorten te beschermen.
Er blijven problemen bestaan: In Europa en Frankrijk wordt op gereglementeerde wijze gevist op roggen, maar voor de meeste van deze soorten geldt één gemeenschappelijke TAC, zonder onderscheid van subsoorten en zonder rekening te houden met de toestand van deze subsoorten. Concreet: 1 gemeenschappelijke TAC voor stekelrog, gevlekte rog, blonde rog. De meeste haaiensoorten aan de kust zijn niet onderworpen aan een TAC (Europees niveau) of quota (nationaal niveau). In juni 2021 lanceerde OPN, in samenwerking met diverse partners uit de sector, een visserijverbeteringsproject voor de stekelrog, die verantwoordelijk is voor maar liefst 62% van de vangsten van Normandische roggen. De voornaamste doelstellingen van dit actieplan zijn tweeledig. Ten eerste beoogt het bij te dragen aan het vergaren van kennis over deze soort, zodat deze geclassificeerd kan worden als categorie 1 (dat wil zeggen, met voldoende gegevens en een volledige wetenschappelijke beoordeling). Hierdoor zal het mogelijk zijn om een specifieke TAC vast te stellen voor de stekelrog. Dit zal leiden tot een verbeterd beheer van de stekelrog en andere roggen die momenteel onder dezelfde TAC vallen. Ten tweede streeft het project naar het verkrijgen van MSC-certificering voor de stekelrog van het oostelijke Kanaal. Voor Manuel Evrard, “bewijst dit project de inspanningen van professionals voor beter beheer van deze soorten. We moeten er nog steeds voor zorgen dat de informatie goed door de hele marketingketen tot bij de consument gaat, om transparantie tot stand te brengen.”