Laatst bijgewerkt: April 2025

➜ BIOLOGIE

Atlantische dorie (Hoplostethus atlanticus)

• FAMILIE: Trachichthyidae.
• KENMERKEN: Oranjerood ovaal lichaam, brede en naar boven staande mond met kleine tanden in rijen, gevorkte staart.
• HABITAT: Bentho-pelagische soort die leeft tussen 450 en 1700 m diepte. Maximale concentraties tussen 900 en 1200 m.
• VOEDSEL: Inktvis, schaaldieren en vissen. 
• GESLACHTSRIJP: 45 cm (20-30 jaar).
• PAAITIJD: Voor de Britse eilanden: van januari tot maart.
• LEEFTIJD: 120 jaar.

➜ VANGST

De Atlantische dorie komt voor in de Noordoost-Atlantische Oceaan (van het zuiden van IJsland tot de Golf van Biskaje), de Noordwest-Atlantische Oceaan (Golf van Maine), de Zuidwest-Atlantische Oceaan, de Indische en Stille Oceaan. Het vissen op Atlantische dorie begon in de jaren tachtig in het zuidwesten van de Stille Oceaan en in de jaren negentig in het noordoosten van de Atlantische Oceaan. Dit werd grotendeels veroorzaakt door de combinatie van twee feiten. Enerzijds het steeds zeldzamer worden van traditionele soorten, zoals koolvis. Anderzijds de introductie van technologische vernieuwingen, zoals sleepnetten om op grote diepte te vissen, geavanceerde sonars en meer gedetailleerde onderwaterkaarten.
 

In de noordoostelijke Atlantische Oceaan begon de visserij op Atlantische dorie in de sectoren 5.a (IJsland) en in de deelgebieden 6 (West-Schotland) en 7 (Keltische Zee), maar de opbrengsten daalden er snel vanwege de lage productiviteit en de zware overbevissing. De vissers gingen op zoek naar nieuwe gebieden waar de opbrengsten echter ook snel terugliepen na enkele jaren van gerichte visserij. In 2002 werd een nieuwe “bron” gevonden in gebied 7; maar ook deze was snel uitgeput.
 

Het merendeel van de wereldwijde aanvoer komt momenteel uit het zuidwesten van de Stille Oceaan (8850 ton in 2020), gevolgd door de Oost-Indische Oceaan (726 ton in 2020). Nieuw-Zeeland is momenteel het belangrijkste visserijland op deze soort (8676 ton in 2020).

➜ TOESTAND VAN DE BESTANDEN

Zuidwestelijke Stille Oceaan (FAO-visgebied 81): de bestand van Atlantische dorie worden elke vier jaar beoordeeld. Volgens het laatste rapport van de Nieuw-Zeelandse regering (2019) worden sommige bestanden duurzaam geëxploiteerd en andere overbevist. Indische Oceaan (FAO-visgebieden 51 en 57): de status van de bestanden zijn niet gekend.

➜ BEHEER VAN DE BESTANDEN

Door de lage reproductiegraad en onder invloed van aanzienlijke overbevissing, namen de bestanden snel af, en dit slechts enkele jaren na het begin van de visserij.

❚❙  In de noordoostelijke Atlantische Oceaan stonden de populaties onder hoge exploitatiedruk.
In 2010 verbood de Europese Commissie het vissen op deze soort. Sindsdien is dit verbod elk jaar verlengd (TAC(1) = 0). Als bijvangst werd deze soort nog wel gevangen door andere diepzeevisserijen, maar dit nam vanaf 2018 drastisch af, toen er een verbod kwam op diepzeetrawling op meer dan 800 m diepte.

❚❙ In Nieuw-Zeeland is in 1986 een systeem van TAC en TACC(2) ingevoerd waarmee de vangstniveaus gecontroleerd worden op basis van wetenschappelijke beoordelingen.

CONSUMPTIE 

De Atlantische dorie uit het noordoosten van de Atlantische Oceaan mag niet meer verhandeld worden. De Atlantische dorie gevangen in de zuidwestelijke Stille Oceaan (door Nieuw-Zeeland) wordt op de Europese markt verkocht als bevroren filets. Deze en andere diepzeevissen worden niet door Belgische vissers gevangen. Ook wordt deze soort niet ingevoerd in België

ECOLABELS

• MSC • De Nieuw-Zeelandse visserij op Atlantische dorie is sinds 2016 gecertificeerd. Deze certificering slaat op drie bestanden,d.w.z. voor ongeveer 60% van de totale vangsten door Nieuw-Zeeland. Deze certificering leidde tot een sterke controverse omdat de visserij trawlers inzet op dieptes variërend van 800 tot 1200 m. Dit staat echter in contrast met de beslissing van de EU in datzelfde jaar om het vissen op dieptes van meer dan 800 m te verbieden in Europese wateren.