Laatst bijgewerkt: Juni 2025

➜ BIOLOGIE

• FAMILIE: Lithodidae.

• KENMERKEN: Zeer grote krab, bruinrood van kleur, met twee scharen (de rechter meestal groter dan de linker) en drie paar poten.

• HABITAT: Benthische soort die leeft op een zanderige of modderige bodem tot 460 m diep.

• VOEDSEL: Vis en schaaldieren.

• GESLACHTSRIJP: 100-120 mm (ongeveer 7 jaar).

• PAAITIJD: lente.

• LEEFTIJD: 15 tot 20 jaar. 

➜ VANGST

Koningskrab (Paralithodes camtschaticus), beter bekend als Kamtsjatka-krab, vanwege zijn oorsprongsgebied, of ook wel Noorse rode krab genoemd, verscheen in de vroege jaren 2000 op de Europese markt. Inheems in de noordelijke Stille Oceaan (inclusief de Beringzee en de Zee van Ochotsk), werd het in de jaren zestig opzettelijk geïntroduceerd in de Noord-Atlantische Oceaan door Russische wetenschappers, met als doel een renderende visserij op te bouwen met behulp van korven. De soort heeft zich goed aangepast aan de koude wateren van de Barentszzee, waardoor de populatie en het verspreidingsgebied gestaag gegroeid is. De koningskrab is tegenwoordig te vinden van het noorden van Noorwegen (Sørøya) tot het zuidoosten van de Barentszzee, in Rusland (het eiland Kolguyev). In 1979 werden de eerste Kamtsjatkakrabben in de Noorse wateren aangetroffen, een flink stuk ten westen van de oorspronkelijke introductiezone. De visserij in het noordoosten van de Atlantische Oceaan op deze krab ging in 1994 – in een experimentele fase – van start met een quotum van 11.000 krabben, verdeeld onder de Russen en de Noren. In 2002 kreeg de visserij een commercieel karakter en werd er een reglementering ingevoerd. In zijn oorsprongsgebied in Alaska wordt de koningskrab door de Verenigde Staten bevist.

➜ TOESTAND VAN DE BESTANDEN

Het is nog steeds moeilijk om de gevolgen van de introductie van koningskrab in de Noord-Atlantische Oceaan nauwkeurig in te schatten. Deze vraatzuchtige en invasieve soort heeft geen predatoren in dit gebied, en vormt een bedreiging voor de inheemse biologische biodiversiteit. In de Noorse wateren, in gebieden waar koningskrabben voorkomen, is reeds sprake van uitputting van de zeebodem. In de Stille Oceaan heeft deze krab wel een predator, namelijk de zeewolf (familie Anarhichadidae).

➜ BEHEER VAN DE BESTANDEN

❚❙❙ In Noorwegen: Ten westen van de 26° oostelijke meridiaan zijn er geen vangstbeperkingen. Dit enerzijds omwille van de commerciële waarde en anderzijds om de verspreiding van deze invasieve soort in te dammen.
Ten oosten van deze meridiaan zijn er wel beheersmaatregelen:

• jaarlijkse quota (het quotum is lager voor vrouwtjes);

• een minimale vangstmaat (schildbreedte): 130 mm; voor mannetjes en 120 mm voor vrouwtjes;

• alleen kleine kustvaartuigen (tussen 6 en 22 meter) mogen hierop vissen.

❚❙ In Rusland: Rusland heeft volgende beheersmaatregelen:

• spatio-temporele begrenzingen;

• een minimale vangstmaat (schildbreedte) van 150 mm (behalve in gebieden rond de Sjantar-eilanden:
  130 mm);

• vangstbeperkingen.

Ondanks de ingevoerde beheersmaatregelen zijn er nog steeds vermoedens van illegale vangsten in Russische wateren.

❚❙ In Alaska bestaan de volgende beheersmaatregelen:

• verbod op vissen van vrouwelijke exemplaren;

• sluiting van de visserij tijdens de voortplantings- en vervelperiode;

• een minimale vangstmaat (121 of 165 mm afhankelijk van het gebied - schildbreedte);

• vangstbeperkingen.

De koningskrabvisserij in de Pribilofeilanden en ten westen van de Aleoeten is al vele jaren gesloten vanwege de onzekere staat van de bestanden. Bovendien wordt de blauwe koningskrab (Paralithodes platypus) dikwijls als bijvangst getroffen (het is een soort die in deze gebieden reeds overbevist wordt).

CONSUMPTIE 

Koningskrab wordt in België en Frankrijk geïmporteerd onder de vorm van ongepelde scharen.
Het fijne vruchtvlees is een zeer gewaardeerde delicatesse en wordt aangeboden in gerenommeerde restaurants. Deze krab wordt ook levend op de markt gebracht, meestal afkomstig uit Noorwegen.

ECOLABELS

• MSC • 3 Russische visserijen, actief in de Barentszzee en de Zee van Ochotsk, zijn gecertificeerd.