Overslaan en naar de inhoud gaan

Vistechnieken en milieu

Laatst bijgewerkt: december 2018

 

In de visserijwereld spreekt men o.a. over de verre visserij, kustvisserij, kanaalvisserij, garnaalvisserij, klein en groot vlootsegment, boomkorvisserij, plankenvisserij, enz. Deze vaktermen kunnen enerzijds duiden op de locatie waar men gaat vissen of op de soort vis, schaal- of schelpdier die men beoogt, anderzijds kunnen deze termen ook wijzen op het type schip of type vistuig dat men gebruikt.

 

De verschillende doelsoorten leven elk in een specifieke waterlaag (op de bodem, dichtbij de bodem, in de waterkolom of aan het wateroppervlak). Afhankelijk van hun habitat en gedrag gebruikt men bepaalde vistechnieken en type schepen. Sommige soorten kan men vangen met passieve technieken (staande netten, potten …); andere soorten kunnen dan weer enkel gevangen worden met actieve vistuigen (sleepnetten, zegens …).

 

De huidige professionele vistuigen zijn, door hun steeds weer verbeterde ontwerp, zeer efficiënt om vis, schaal- en schelpdieren mee te vangen. Technisch visserijonderzoek zorgt ervoor dat de gebruikte technieken steeds milieuvriendelijker worden, steeds selectiever vissen op de doelsoorten en veiliger worden om mee te werken.

 

 

 

 

 

 

Twee categorieën van vistuigen

Actieve visserijmethodes:

 

• Sleepnetten zijn trechtervormig netten die over de bodem worden gesleept (bodembordennetten en boomkor) of zwevend door de waterkolom worden getrokken (pelagische sleepnetten).

• Zegens en ringnetten hebben als principe dat een school vis ingesloten wordt door er met een omtrekkende beweging rond te varen. Men onderscheidt enerzijds zegens zonder sluitlijn, zoals de Deense zegen die in ondiep water wordt gebruikt en de Schotse zegen die in dieper water wordt toegepast. Anderzijds zijn er ook de ringzegens (vaak aangeduid met de Engelse term ‘purse seining’) waarbij, na het omsluiten van de school vissen, de sluitlijn in het onderkant van het net wordt dichtgetrokken.

• Dreggen zijn metalen frames, waar al dan niet een klein net aan gemonteerd is, die door de zeebodem worden getrokken. De dreg schept de in de bodem levende dieren op, en vangt daarnaast ook dieren mee die zich op of net boven de bodem bevinden. Ze worden vooral gebruikt om schelpdieren te vissen.

 

 

 

Passieve visserijmethodes:

 

• Kieuwnetten en soortgelijke staande netten is de samenvattende term voor alle vismethoden waarbij een net verticaal in het water staat of hangt (ook wel staand want genoemd). Vissen zwemmen er vrijwillig in of worden er met behulp van de stroming in gebracht. Er bestaan twee soorten: kieuwnetten en warrelnetten.

• Haken en lijnen bestaan uit een lijn waaraan vishaken (meestal met aas) of andere lokmiddelen bevestigd zijn. De beuglijn bestaat uit één hoofdlijn (die van een lang of minder lang formaat kan zijn) en waarop talrijke zijlijnen met haken zijn bevestigd. Beuglijnen kunnen ingezet worden in de waterkolom of op de bodem.

• Korven en vallen onder de vorm van fuiken, weren, korven en potten.

 

 
 

Sinds december 2014 legt de gemeenschappelijke marktverordening (GMO) de Europese lidstaten nieuwe regels op voor het etiketteren van visserijproducten.

 

EU-Verordening 1379/2013 vereist om op elk product duidelijk de soort (wetenschappelijke en officiële handelsnaam) aan te geven, welk type vistuig gebruikt werd en in welke deelzone van de Noordoost-Atlantische Oceaan er gevist werd. Deze regelgeving wordt gezien als de gelegenheid om producten en hun herkomst beter te valoriseren en om meer transparantie in de visketen te krijgen wat in het voordeel is van de consument die duurzame vis, schaal- en schelpdieren wil verkiezen. Anderzijds is het vermelden van de datum van de vangst of oogst, de datum van aanlanding, de haven waar aangeland werd, de vlag waaronder het vissersvaartuig vaart, milieu- en sociale gegevens niet verplicht en mogen deze facultatief op het etiket geplaatst worden.

 

Binnen de Europese Unie is de selectiviteit van de vistechnieken algemeen sterk aan het verbeteren, dit door meer wetenschappelijk onderzoek en doordat vissers meer gaan samenwerken. Om de teruggooi van bepaalde soorten te vermijden, werd binnen de hervorming van het Gemeenschappelijk Visserijbeleid de aanlandplicht ingevoerd vanaf 2015. Vissers worden zodoende aangemoedigd om selectievere vistechnieken te ontwikkelen en te gebruiken. Voor elke vistechniek bestaan ondertussen al meerdere selectievere alternatieven en deze genieten de voorkeur. Informeer er specifiek naar bij uw leverancier.  [Lees meer]